Cząber (Satureja) to aromatyczna roślina zielna należąca do rodziny jasnotowatych, blisko spokrewniona z tymiankiem i oregano. Wyróżnia się dwa główne gatunki wykorzystywane jako przyprawy:
• Cząber ogrodowy (Satureja hortensis) – jednoroczny, łagodniejszy w smaku
• Cząber górski (Satureja montana) – wieloletni, o bardziej intensywnym, ostrzejszym aromacie
Jego smak jest pikantny, lekko pieprzny i ziołowy, co sprawia, że jest świetnym zamiennikiem pieprzu w potrawach.
Zastosowanie w kuchni
Dania mięsne i rybne
• Doskonały do potraw z wieprzowiny, jagnięciny i dziczyzny
• Poprawia smak kiełbas i pasztetów
• Pasuje do ryb o intensywnym smaku (np. makreli, śledzia)
Zupy i sosy
• Klasyczny dodatek do zupy fasolowej, grochowej i kapuśniaku
• Wzbogaca smak sosów, np. grzybowego, pomidorowego, śmietanowego
Warzywa i strączkowe
• Świetny do fasoli, grochu, soczewicy i ciecierzycy, ponieważ ułatwia trawienie i redukuje wzdęcia
• Dodaje aromatu kapuście, burakom, ziemniakom
Marynaty i kiszonki
• Stosowany do kiszenia ogórków, kapusty i grzybów
• Nadaje intensywny smak marynatom do mięs
Przyprawa do potraw bałkańskich i śródziemnomorskich
• Popularny w kuchni bułgarskiej, serbskiej i rumuńskiej jako składnik mieszanki czubrica
Jak stosować cząber?
Świeży – dodawany pod koniec gotowania, ma intensywniejszy smak
Suszony – dobrze komponuje się z długim duszeniem i gotowaniem
W całości lub mielony – liście można dodać w całości lub rozgniecione
Uwaga: Cząber ma mocny smak, więc warto używać go oszczędnie, aby nie zdominował potrawy.
Właściwości zdrowotne
Poprawia trawienie, zmniejsza wzdęcia
Ma działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne
Wspomaga odporność i działa antyoksydacyjnie
Może obniżać poziom cukru we krwi
Reasumując
Cząber to bardzo wartościowa, aromatyczna przyprawa o lekko pikantnym, pieprznym smaku, idealna do dań mięsnych, strączkowych i marynat. Jest świetnym dodatkiem do zup oraz dań ciężkostrawnych, ponieważ wspomaga trawienie.
Podajemy przykładowy, ale sprawdzony przepis na tradycyjną zupę fasolową z cząbrem.
Cząber doskonale komponuje się z roślinami strączkowymi, dlatego świetnym wyborem będzie aromatyczna zupa fasolowa z cząbrem.
Składniki (na 4 porcje):
• 250 g fasoli (najlepiej "Piękny Jaś" lub inna)
• 1,5 l bulionu warzywnego lub mięsnego
• 1 marchewka
• 1 pietruszka
• 1 cebula
• 2 ziemniaki
• 2 ząbki czosnku
• 100 g boczku wędzonego (opcjonalnie)
• 2 łyżki oleju lub masła
• 1 łyżeczka cząbru suszonego (lub kilka świeżych gałązek)
• 1 łyżeczka majeranku
• Sól i pieprz do smaku
Przygotowanie:
Namoczenie fasoli:
• Fasolę namocz w zimnej wodzie na 8-12 godzin (najlepiej na noc).
• Następnie odcedź i opłucz.
Gotowanie fasoli:
• Wlej do garnka świeżą wodę i gotuj fasolę przez około 1 godzinę, aż będzie miękka.
• W międzyczasie przygotuj pozostałe składniki.
Smażenie dodatków:
• Boczek pokrój w kostkę i podsmaż na patelni (jeśli go używasz).
• Cebulę i czosnek drobno posiekaj i zeszklij na oleju lub maśle.
Dodanie warzyw:
• Marchewkę, pietruszkę i ziemniaki obierz i pokrój w kostkę.
• Dodaj je do bulionu razem z ugotowaną fasolą.
Przyprawianie:
• Wrzuć do zupy cząber i majeranek – cząber pomoże zredukować wzdęcia po fasoli.
• Gotuj całość jeszcze około 20 minut, aż warzywa będą miękkie.
Finalne doprawienie:
• Dopraw solą i pieprzem do smaku.
• Jeśli chcesz, możesz dodać odrobinę śmietany lub natkę pietruszki na wierzch.
Pycha!
Sposób pakowania:
- tuba papierowa - 0,07 kg
- słoik mały - 0,15 kg
- słoik duży - 0,4 kg
- torba duża - 1 kg